ТӨРАГА - ТОКТОГУЛОВ АСЫЛБЕК ТОКТОГУЛОВИЧ
Фамилиясы, аты, атасынын аты: Токтогулов Асылбек Токтогулович
Ээлеген кызматы: Кыргыз Республикасынын Билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин борбордук комитетинин төрагасы.
Туулган күнү, айы, жылы: 20-июнь 1954-жыл.
Туулган жери: Нарын областынын Кочкор районунун Чолпон айылы.
Улуту: Кыргыз.
Жарандыгы: Кыргыз Республикасынын жараны.
Билими: Жогорку, Кыргыз Улуттук университети, 1977-ж.
Адистиги: физик.
Илимий даража, илимий наам: педагогика илимдеринин кандидаты.
Илимий иштери жана ойлоп табуулары: 1 монография, 45тен ашык илимий публикация жана илимий-методикалык адабияттар, 20дан ашык билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин мүчөлөрү үчүн методикалык колдонмолору бар. 20дан ашык илимий басылмалары жана илимий-методикалык адабияттары бар.
Тилдерди билүүсү: эне тили-кыргыз, орус тилин жетиштүү билет.
Эмгек жолу:
1) 08.1977-11.1977-жж. Кыргыз Улуттук университети, өсүмдүктөрдүн физиологиясы кафедрасы – инженер;
2) 01.1978-07.1978-жж. №18 кесиптик окуу жайы – физика мугалими;
3) 07.1978-11.1979-жж. Кыргыз Республикасынын Илимдер академиясы – кенже илимий кызматкер;
4) 11.1979-10.1981-жж. Кант районунун Серафимовка орто мектеби – физика мугалими;
5) 10.1981-01.1982-жж. Кант районунун Чоң-Далы сегиз жылдык мектеби – директор;
6) 10.1981-09.1985-жж. Кант районунун К.Маликов атындагы орто мектеби – директор;
7) 09.1985-10.1988-жж. Ысык - Ата райондук билим берүү бөлүмү – башчы;
8) 10.1988- 04.1990-жж. № 5 республикалык жатак-мектеби – директор;
9) 04.1990- 04.1993-жж. Бишкек шаардык билим берүү башкармалыгы – башчы;
10) 05.1993-06.1998-жж. Республикалык кесиптик-техникалык билим берүү илимий-усулдук борбору – директор;
11) 06.1998-01.1999-жж. КР эмгек жана социалдык коргоо министрлигинин кесиптик-техникалык билим берүү башкы башкармалыгы – начальник;
12) 03.1999-09.2000-жж. КР билим берүү жана илим министрлигинин жалпы орто, мектепке чейинки жана мектептен тышкаркы билим берүү департаменти – начальник;
13) 09.2000-азыркы убакка чейин Кыргыз Республикасынын Билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин борбордук комитети – төрага;
14) 2012-2015-жж. Кыргызстан профсоюздар федерациясы - төрага (айкалыштыруу менен)
Коомдук ишмердиги:
1) 1983-1985-ж.ж. Логвиненко айылдык кеңеши – айыл кеңешинин депутаты;
2) 1985-1988-ж.ж. Ысык-Ата райондук кеңеши – райондук кеңештин депутаты;
3) 1990-1996-ж.ж. Бишкек шаардык кеңеши – шаардык кеңештин депутаты.
Стажировкалар: АКШ (1994-ж.), Германия (1998-ж.), Түркия (1999-ж.).
Сыйлыктары:
1. Мамлекеттик сыйлыктары: Кыргыз Республикасынын Ардак грамотасы; Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Ардак грамотасы.
2. Төш белгилери: «Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнүн отличниги», «Кыргыз Республикасынын кесиптик-техникалык билим берүүсүнүн отличниги», «Кыргыз Республикасынын билим жана илим кызматкерлеринин профсоюзунун отличниги», «Кыргызстан профсоюздарынын алдындагы сиңирген эмгеги үчүн».
3. Ардак грамоталары: КРнын Билим берүү жана илим министрлигинин, КРнын Эмгек жана социалдык коргоо министрлигинин жана Бишкек шаардык Кеңешинин Ардак грамоталары.
4. Эл аралык сыйлыктары: Профсоюздардын жалпы конфедерациясынын (ВКП) “Профсоюз кыймылына сиңирген эмгеги үчүн” ардак күмүш белгиси, Эл аралык билим берүү уюмунун (Брюссель шаары) медалы, Эл аралык профсоюздар бирикмесинин (Москва шаары) Ардак грамотасы, «Эл аралык профсоюздук кыймылды өнүктүрүүгө сиңирген эмгеги үчүн” медалы (Казахстан).
5. Илимий наамдары: КРнын 9 мамлекеттик университеттеринин ардактуу профессору.
Үй-бүлөлүк шарты: үй-бүлөлүү, 5 баланын атасы.
А.Токтогулов 1977-жылы Кыргыз мамлекеттик университетин аяктап, эмгек жолун ушул эле окуу жайынын өсүмдүктөрдүн физиологиясы кафедрасында инженер болуп иштөө менен баштаган, кийин Кыргыз Республикасынын Улуттук илимдер академиясында кенже илимий кызматкер болуп иштеген.
Ал 1978-жылдан тартып 2000-жылдын сентябрь айына чейин республиканын жалпы билим берүү системасында: алгач № 18 шаардык кесиптик-техникалык окуу жайында, 1979-1980-ж.ж. Кант районунун Серафимовка орто мектебинде физика мугалими, 1981-1985-ж.ж. Кант районундагы К.Маликов атындагы орто мектептин директору, 1985-1988-ж.ж. Ысык-Ата райондук билим берүү бөлүмүнүн башчысы, 1988-1990-ж.ж. Бишкек шаарындагы № 5 республикалык жатак мектиптин директору, 1990-1993-ж.ж. Бишкек шаардык билим берүү башкармалыгынын начальниги болуп кызмат кылган.
А.Токтогулов 1994-1999-жылдары өлкөнүн кесиптик-техникалык билим берүү системасында республикалык илимий-усулдук борбордун директору, кесиптик-техникалык билим берүү боюнча башкы башкармалыктын начальниги кызматтарын аркалаган.
Ал 1999-жылы Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлигинин жалпы орто, мектепке чейинки жана мектептен тышкаркы билим берүү департаментинин директору болуп дайындалып, бул кызматты 2000-жылдын сентябрь айына чейин аткарган.
2000-жылдын сентябрь айында Кыргыз Республикасынын билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин съездинде Борбордук комитетинин төрагасы болуп шайланган жана азыркы убакка чейин бул кызматты аркалап келе жатат. Ошол эле учурда 2012-2015-жылдары Кыргызстан профсоюздар федерациясынын төрагасынын кызматын да айкалыштырып аткарып келген.
А.Токтогулов эмгек жолунда иштеген кызматтарында өлкөнүн жалпы билим берүү жана кесиптик-техникалык билим берүү тармактарынын өнүгүшүнө орчундуу салым кошуп келе жатат. Ал жетектеп турган мезгилде Бишкек шаарындагы № 5 республикалык жатак-мектеп өлкөдө эң алгачкы гимназия статусун алууга жетишкен. А.Токтогуловдун жетекчилиги менен баштапкы кесиптик-техникалык билим берүү концепциясы жана кесиптик даярдоонун стандарты иштелип чыккан. Ал ошондой эле мамлекеттик билим берүү стандарттарынын, базистик окуу пландарынын жана мамлекеттик окуу программаларынын автору да болуп саналат.
Ал илимий иштер менен дайыма алектенип келүүдө. 45тен ашуун басылмалардын жана илимий-усулдук макалалардын автору, бир катар окуу жана окуу-усулдук колдонмолордун биргелешкен автору. Бардык илимий эмгектери билим берүү тартагында колдонулууга алынган.
Кесиптик билимин жогорулатуу максатында АКШда (1994-ж.), Германияда (1998-ж.), Түркияда (1999-ж.) бир айлык стажировкаларда болгон.
А.Токтогулов 2001-жылы кандидаттык диссертациясын ийгиликтүү коргоого жетишкен жана ага педагогика илимдеринин кандидаты илимий даражасы ыйгарылган.
Ал коомдук иштерге да активдүү катышып келе жатат. 1983-1985-ж.ж. Кант районунун Логвиненко айылдык кеңешинин, 1985-1988-ж.ж. Ысык-Ата райондук кеңешинин, 1990-1996-ж.ж. Бишкек шаардык кеңешинин депутаты болуп шайланган.
А.Токтогулов билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин борбордук комитетин жетектеген жылдары таланттуу, уюштургуч, чыгармачылык менен иштеген республикалык деңгээлдеги жетекчи экендигин республиканын билим берүү жана илим тармактарынын жана кесиптик бирлик кыймылынын өнүгүшүнө жана дүйнөлүк кесиптик бирлик кыймылга кошулуусуна зор салым кошуу менен ачык жана таасын көрсөтүп келе жатат. Бул жылдары алыскы жана жакынкы чет өлкөлөрдүн тектеш кесиптик бирлик уюмдары менен эки жана көп тараптуу тыгыз жана туруктуу пайдалуу байланыштар орнотулду жана алар ырааттуу өнүгүүдө.
А.Токтогуловдун демилгеси менен жер-жерлердеги кесиптик бирликтин мүчөлөрүнө укуктук жардам берүү жана экономикалык зарыл маалыматтарды жеткирүү максатында 2001-жылы “Позиция профсоюза” тармактык кесиптик бирликтин социалдык-укуктук газетасы уюштурулуп, 18 жылдан бери үзгүлтүксүз чыгарылып жана таркатылып жатат, газета бүгүнкү күндө республиканын бардык мектептерине жана балдар бакчаларына, жогорку жана атайын орто окуу жайларына жеткирилип, билим берүү кызматкерлеринин керектүү басылмасына айланды, ал гана түгүл газетаны ешининбашка тармактардын окурмандары жана социалдык өнөктөштөр да дайыма өз иштерине пайдаланып келатышат. Төраганын түздөн-түз жетекчилиги менен ачылган кесиптик бирликтин Борбордук комитетинин расмий интернет Сайты активдүү иштеп жатат. А.Токтогуловдун сунушу менен мыкты эмгектик жетишкендиктерди көрсөтүшкөн кесиптик бирлик кызматкерлерин жана социалдык өнөктөштөрдү сыйлоо максатында тармактык кесиптик бирликтин эң жогорку сыйлыгы болгон "КР билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин мыктысы" төш белгиси, ар жыл сайын ыйгарылуучу "Жылдын Бакайы", "Жылдын Датка айымы", "Жылдын Мырзасы", "Жылдын Айымы" Ардак наамдары, Борбордук комитеттин төрагасынын эстелик саат сыйлыгы белгиленген жана татыктууларга салтанаттуу түрдө ыйгарылып келе жатат. 2010-жылы анын демилгеси боюнча студент жаштар арасында укук иштерин жана социалдык коргоону активдүү жүргүзүү максатында кесиптик бирликтин Борбордук комитетинин алдында студенттик кесиптик бирлик комитеттеринин кеңеши түзүлгөн жана ал алгылыктуу иштерди жүргүзүп келүүдө.
А.Токтогуловдун жетекчилиги алдында тармактык кесиптик бирликтин айтаарлык жана жигердүү аракеттеринен улам билим берүү жана илим кызматкерлеринин айлык эмгек акылары жыл өткөн сайын жогорулап келе жатат. Алсак, 2011-жылы билим берүү кызматкерлерине эмгек акы төлөөнүн жаңы шарттары киргизилген, анын натыйжасында тармактык кызматкерлеринин эмгек акылары олуттуу жогорулатылган, ал эми 2015-жылы билим берүү тармагындагы эмгек акы төлөө 50 пайызга көбөйгөн.
А.Токтогулов өз кызматы менен катар Кыргызстан профсоюздар федерациясын (КПФ) үч жыл бою ийгиликтүү жетектеп, ал ушул кыска мөөнөттө республиканын кесиптик бирлик кыймылын жаңы өсүш деңгээлине жеткирди, дүйнөлүк кесиптик бирликтин кыймылына биригүүнүн олуттуу барактарын ачып берди, алыскы жана жакынкы өлкөлөрдүн кесиптик бирликтери жана эл аралык абройлуу уюмдар менен пайдалуу эл аралык алакаларды кеңейтүүгө жана активдештирүүгө жетише алды. Кыргызстан профсоюздар федерациясынын төрагасы катары Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтү, мамлекеттик бийликтин бардык деңгээлдердеги органдары менен тыгыз байланыштарды түзүүгө жетишти, бул учурда Кыргыз Республикасынын Өкмөтү менен Башкы макулдашууга кол коюлду. Ал КПФны жетектеген учурда анын окутуу борбору жогорку окуу жайына айландырылды жана ал эмгек жана социалдык мамилелер академиясы деп аталып, азыркы учурда кесипкөй кесиптик бирликтин кадрларын даярдап жатат.
А.Токтогулов 1999-жылдан бери Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлигинин коллегиясынын мүчөсү болуу менен өлкөнүн билим берүү жана илим тармактарынын өнүгүшүнө жана өркүндөшүнө өзүнүн татыктуу салымын кошууда, бул тармактарга тиешелүү мыйзам-ченем актыларын иштеп чыгууга активдүү көмөк көрсөтүп келе жатат, анын катышуусу менен Кыргыз Республикасынын "Мугалимдин статусу жөнүндө" жана "Билим берүү жөнүндө" мыйзамдары кабыл алынган.
А.Токтогулов узак жылдар жемиштүү эмгектенгендиги жана өлкөнүн билим берүү жана илим тармактарына кошкон зор салымдары үчүн Кыргыз Республикасынын Ардак грамотасы, Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин Ардак грамотасы, Бишкек шаардык кеңешинин Ардак грамотасы, "Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнүн отличниги", "Кыргыз Республикасынын кесиптик-техникалык билим берүүсүнүн отличниги", "Кыргыз Республикасынын билим жана илим кызматкерлеринин кесиптик бирлигинин мыктысы", "Кыргызстан профсоюздарынын алдындагы сиңирген эмгеги үчүн" төш белгилери, Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлигинин, Кыргыз Республикасынын эмгек, социалдык камсыздоо жана миграция министрлигинин Ардак грамоталары менен сыйланган.
Ал Кыргызстандагы 9 мамлекеттик университеттердин ардактуу профессору.
Эл аралык кесиптик бирлик кыймылына кошкон салымы жогору бааланып, Профсоюздардын жалпы конфедерациясынын "Профсоюз кыймылына сиңирген эмгеги үчүн" ардак күмүш белгисине, Эл аралык билим берүү уюмунун (Брюссель шаары) медалына, Эл аралык профсоюздар бирикмесинин (Москва шаары) Ардак грамотасына, "Эл аралык профсоюздук кыймылды өнүктүрүүгө сиңирген эмгеги үчүн" медалына (Казахстан) татыктуу болгон.